Doel 7.3.3 We sturen op vitaliteit en gezondheid van mens, dier èn de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren

Activiteiten om gezonde buitenactiviteiten te stimuleren

• Ondersteunen van initiatieven voor bijv. beweegtuinen en eetbare tuinen.
• Ondersteunen en subsidiëren buurtweiden en wijkboerderijen.

Activiteiten Natuur- en milieueducatie (NME) in de wijken

• De schaapskudde graast zowel in Holtenbroek als Stadshagen.
• Op de jeugdtuincomplexen in de Aa-landen/Holtenbroek, Stadshagen en Zwolle Zuid maakt een groot aantal kinderen weer kennis met het zelf kweken van groenten. Aan deze mogelijkheid zal op scholen extra aandacht worden besteed.
• De activiteiten van de Milieuraad worden financieel ondersteund en de Groene Loper Zwolle ontvangt een bijdrage voor de organisatie van groen buurtinitiatieven.
• Samen met ROVA wordt het programma Mooi Schoon (afvalpreventie en voorkomen zwerfafval) uitgevoerd waarbij bewoners en kinderen zelf aan de slag gaan met het netjes houden en maken van de wijken.
• Ook in 2019 wordt voorlichting gegeven aan kinderen over het riool en de verwerking van afvalwater.
• De medio 2018 voor twee jaar (met mogelijkheid voor een jaar verlenging) aangestelde makelaar voor Natuur en Milieu Educatie gaat aan de slag met het inzichtelijk maken van het NME-aanbod (website), het in beeld brengen van de vraag van de basisscholen en het opstellen van een Lange Termijn-visie NME op basis waarvan een structurele benadering voor NME kan worden gekozen. Onderwijl wordt het bestaande netwerk voor  NME in de brede zin van het woord (dus ook gericht op klimaat, energie, circulaire economie e.d.) voortgezet. Dit samen met ROVA, Natuur Platform Zwolle, NMO, Waterschap WDO, Vitens, Travers en andere partners in de stad.  

Activiteiten dierenwelzijn

• Vaststellen en implementatie geactualiseerde beleidsnota Dierenwelzijn. In 2018 is met de partners in de stad gewerkt aan het actualiseren van het beleid. Eind 2018 of begin 2019 wordt het geactualiseerde beleid aan de Raad voorgelegd. In 2019 starten we met de implementatie van het nieuwe beleid.
• Stimuleren afstemming beleid en uitvoering met de ketenpartners Dierenwelzijn. De uitvoering van het beleid wordt grotendeels door de partners in de stad vormgegeven. Wij stimuleren de samenwerking en het sluiten van de ketens in de samenwerking en maken afspraken over de taken die de partners voor ons uitvoeren.
• Subsidiëren Dierenasiel, Dierenambulance, Stichting Blijf van mijn dier en Dierenbescherming.
• Behandeling gewonde dieren uit openbare ruimte door dierenartsen.
• Uitvoeren hondenbeleid (o.a. hondenlosloopterreinen, hondenhaltes).

Activiteiten om contact met ziekteverwekkers, flora en fauna die de gezondheid bedreigen of buitensporig veel overlast veroorzaken te voorkomen

• Bestrijden risico-veroorzakers en overlast gevende flora en fauna zoals eikenprocessierups, reuzenbereklauw, rattenbestrijding, opruimen kadavers en dergelijk. Het vaststellen van de beleidslijn bestrijding overlastgevende flora en fauna wordt gekoppeld aan het voorjaarsmoment. Vanwege de financiële overschrijdingen van de afgelopen jaren (met name als gevolg van de Essentaksterfte) leggen we u bij de Perspectiefnota een voorstel voor hoe in de toekomst om te gaan met de bestrijding van ziektes, plagen en overlast en welke financiële middelen daarvoor nodig zijn.
• Bestrijding Essentaksterfte. In 2019 gaan we verder met de bestrijding van de Essentaksterfte. Op basis van de in juli uitgevoerde inspecties is gebleken dat de opgave in de laanbeplanting beperkt is. Bij de essen in bossen en bosplantsoen kiezen we ervoor terughoudend te kappen. In veel gevallen kunnen de dode of verslechterde bomen blijven staan. Alleen waar potentieel gevaar optreedt of sprake is van kaalslag door een hoog percentage essen gaan we over tot actieve kap. Door de meevallende aanbesteding kan de aanpak in 2019 nog worden gedekt uit de gelden die in de begroting 2018 beschikbaar zijn gesteld. Met Binthout streven we naar hoogwaardig hergebruik van het vrijkomende hout. In de zomer van 2019 worden de resterende essen weer geïnspecteerd en wordt een uitvoeringsplan voor 20202 gemaakt.
• Eind 2018 leggen we u de uitkomsten voor van de verkenning naar de verspreiding van de Japanse Duizendknoop en daaraan gekoppeld een aantal scenario’s voor de beheersing en bestrijding. Als onderdeel van de Begroting 2019, wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met bestedingsvoorstel 51, onderwerp Bestrijding Japanse Duizendknoop. De toelichting op dit bestedingsvoorstel vindt u hier. Bij de Perspectiefnota komen we met voorstellen voor de meerjarige bestrijding.
• Bestrijding van Kastanjebloedingsziekte. In 2017 zijn we gestart met de behandeling van zieke bomen die op de lijst van bijzondere bomen staan, onder meer op het Grote Kerkplein. In 2019 continueren we dit. Kastanjes die te ver zijn aangetast worden vervangen.
• Geen gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen.
• reiniging van oppervlaktewater, destructie en milieu-afval

Activiteiten om gezonde buitenactiviteiten te stimuleren

• Ondersteunen van initiatieven voor bijv. beweegtuinen en eetbare tuinen.
• Ondersteunen en subsidiëren buurtweiden en wijkboerderijen.

Activiteiten Natuur- en milieueducatie (NME) in de wijken

• De schaapskudde graast zowel in Holtenbroek als Stadshagen.
• Op de jeugdtuincomplexen in de Aa-landen/Holtenbroek, Stadshagen en Zwolle Zuid maakt een groot aantal kinderen  ??  kennis met het zelf kweken van groenten. Aan deze mogelijkheid zal op scholen extra aandacht worden besteed.
• De activiteiten van de Milieuraad worden financieel ondersteund en de Groene Loper Zwolle ontvangt een bijdrage voor de organisatie van groene buurtinitiatieven.  
• Samen met Rova wordt het programma Mooi Schoon (afvalpreventie en voorkomen zwerfafval) uitgevoerd waarbij bewoners en kinderen zelf aan de slag gaan met het netjes houden en maken van de wijken.
• Ook in 2019 is voorlichting gegeven aan kinderen over het riool en de verwerking van afvalwater.
• Eind 2019 heeft de tijdelijke Natuur- en MilieuEducatie -makelaar een voortgangsrapportage naar uw Raad gestuurd. Hierin is onder meer aangegeven dat de makelaar, samen met de partners, voor de basisscholen een Natuur- en MilieuEducatie -gids heeft opgesteld waarin het hele Natuur- en MilieuEducatie -aanbod is opgenomen. Natuur- en MilieuEducatie  is meer zichtbaar geworden, ook dankzij het gebruik van sociale media.

Activiteiten dierenwelzijn

• De afronding van het nieuwe beleid Dierenwelzijn is vertraagd. De beleidsnota wordt eind 1e, begin 2e kwartaal 2020 aan u aangeboden.
• We zijn in de verkiezing diervriendelijkste gemeente van Dierenlot in 2019 tweede geworden. De samenwerking met de ketenpartners binnen het Dierenteam Zwolle is verder versterkt. We zien een steeds intensievere samenwerking.
• In Zwolle Zuid zijn we gestart met de voorbereiding van een proef om te komen tot hondenuitlaatroutes die worden gefaciliteerd met afvalbakken. Door de huidige hondenhaltes met zakjes te vervangen door afvalbakken zonder zakjes kunnen met hetzelfde geld 4 keer zoveel bakken worden aangeboden. De proef die we in Stadshagen gaan doen met "zwerfafvalluikjes" in ondergrondse containers zorgt ook voor meer plekken waar hondenbezitters uitwerpselen kwijt kunnen.
• Toezicht en handhaving op het opruimen van uitwerpselen en de aanlijnplicht blijft een aandachtspunt. Door het grote aantal bijtincidenten de afgelopen jaren is er beperkt capaciteit voort preventief toezicht.

Activiteiten om contact met ziekteverwekkers, flora en fauna die de gezondheid bedreigen of buitensporig veel overlast veroorzaken te voorkomen

• Bestrijden risico-veroorzakers en overlast gevende flora en fauna zoals eikenprocessierups, reuzenbereklauw, rattenbestrijding, opruimen kadavers en dergelijk vergde meer budget dan beschikbaar, omdat de omvang veel groter was dan verwacht.  Dit heeft geleid tot een  financiële overschrijding (met name als gevolg van de bestrijding Eikenprocessierups) in 2019. De overschrijdingen zijn gemeld bij de Berap.
• De Eikenprocessierups was in 2019 ook in Zwolle in omvang enorm toegenomen. Diverse maatregelen zijn genomen, wat leidde tot fors hogere uitgave in 2019 ten opzichte van de jaren ervoor.
• De bestrijding van de essentaksterfte is verder ingezet en de vervolgopgave lijkt mee te vallen. Op basis van de in juli 2019 uitgevoerde inspecties is gebleken dat de opgave in de laanbeplanting beperkt is. Bij de essen in bossen en bosplantsoen hebben we ervoor gekozen terughoudend te kappen. In veel gevallen kunnen de dode of verslechterde bomen blijven staan. Alleen waar potentieel gevaar optreedt of sprake is van kaalslag door een hoog percentage essen zijn we over gegaan tot actieve kap. Door de meevallende aanbesteding was het mogelijk de aanpak in 2019 nog te dekken uit het krediet dat hiervoor in 2018 beschikbaar was gesteld. Dit krediet is volledig besteed. Met Binthout zijn afspraken gemaakt over het hoogwaardig hergebruik van het vrijkomende essenhout.  
• De Japanse duizendknoop is een schadelijke, invasieve exoot die civieltechnische constructies en vooral biodiversiteit door overwoekeren van gewenste vegetaties ondermijnt. Om de schade en schadeclaims door Japanse duizendknoop te voorkomen heeft de gemeente Zwolle maatregelen genomen. In 2019 is een nieuwe meting van Japanse duizendknoop locaties gedaan. Hierbij zijn 18 locaties en 1.900 m2 meer waargenomen dan in 2018. Daarnaast is een proef gestart waar verschillende bestrijdingsmethoden worden toegepast op 7 locaties in Zwolle. De resultaten van deze proef gecombineerd met landelijke ontwikkelingen is de basis voor de aanpak van Japanse duizendknoop in Zwolle. Door intensieve interne en externe communicatie hoe om te gaan met de Japanse duizendknoop is getracht verdere verspreiding van de plant te voorkomen. Ondanks deze inspanningen is de effectieve manier van bestrijding van de plant nog niet in zicht.
• Bestrijding van Kastanjebloedingsziekte. In 2017 zijn we gestart met de behandeling van zieke bomen die op de lijst van bijzondere bomen staan, onder meer op het Grote Kerkplein. In 2019 is dit gecontinueerd. Kastanjes die te ver zijn aangetast worden gekapt en waar mogelijk vervangen

De lasten zijn € 6.424 hoger, de baten zijn € 7.137 hoger en er wordt € 111.843 meer toegevoegd aan de reserves waardoor een negatief resultaat van € 111.130 wordt gerealiseerd.

Het negatieve saldo van € 111.130 wordt veroorzaakt door:

• Een overschrijding van € 71.000 op de bestrijding van plagen en ziektes, met name van de eikenprocessierups.
• Een overschrijding van € 63.000 door extra inzet in 2019 voor het opzetten van het netwerk met het Dierenteam en het afronden van het beleidskader.
• De overige posten hebben gezamenlijk een voordeel van € 23.000.
• een bedrag van € 111.843 is niet in 2019 besteed en loopt door naar 2020. Het betreft twee opdrachten inzake de bestrijding van de Japanse Duizenknoop die nog niet zijn afgerond. Daarnaast zijn de middelen voor natuureducatie (NME) 2019 niet volledige besteed omdat voornamelijk de website vertraging heeft opgelopen. De  overgebleven middelen worden gereserveerd in de reserve nog uit te voeren werken en worden vervolgens ingezet in 2020 (en verder).

Bestrijding Essentaksterfte
Op basis van de in juli 2019 uitgevoerde inspecties is gebleken dat de opgave in de laanbeplanting beperkt is. Bij de essen in bossen en bosplantsoen hebben we ervoor gekozen terughoudend te kappen. In veel gevallen kunnen de dode of verslechterde bomen blijven staan. Alleen waar potentieel gevaar optreedt of sprake is van kaalslag door een hoog percentage essen zijn we overgegaan tot actieve kap. Door de meevallende aanbesteding was het mogelijk de aanpak in 2019 nog te dekken uit het krediet dat hiervoor in 2018 beschikbaar was gesteld. Dit krediet is volledig besteed. Met Binthout zijn afspraken gemaakt over het hoogwaardig hergebruik van het vrijkomende essenhout.  

Bestrijding essentaksterfte.
Op basis van de in juli uitgevoerde inspecties is gebleken dat de opgave in de laanbeplanting beperkt is. Bij de essen in bossen en bosplantsoen kiezen we ervoor terughoudend te kappen. In veel gevallen kunnen de dode of verslechterde bomen blijven staan. Alleen waar potentieel gevaar optreedt of sprake is van kaalslag door een hoog percentage essen gaan we over tot actieve kap. Door de meevallende aanbesteding kan de aanpak in 2019 nog worden gedekt uit de gelden die in de begroting 2018 beschikbaar zijn gesteld. Met Binthout streven we naar hoogwaardig hergebruik van het vrijkomende hout. In de zomer van 2019 zijn de resterende essen weer geïnspecteerd en worden meegenomen in het uitvoeringsplan voor 2020.

Hekw. dierenweide/jeugdtuinen

Dierenweide/jeugdtuinen
Het restant wordt in 2020 ingezet voor het vervangen van het hekwerk wijkboerderij de Eemhoeve. Het is echter nog even in afwachting wanneer de projectgroep Eemhoeve klaar is met de plannen voor aanpassingen rondom de Eemhoeve.

Bestrijding essentaksterfte
De herplant van de te kappen essen in 2019 is gedekt uit de in 2018 beschikbaar gestelde gelden voor Vervangingsinvesteringen (VVI). Dit krediet is verantwoord onder doel 7.1.3.